Ook in deze sector beïnvloeden acute crises de continuïteit van zorg, terwijl deze kwetsbare doelgroep juist dat beetje extra nodig heeft. Dus toen het programmateam haar benaderde om mee te werken aan de ontwikkeling van een activiteitenpakket speciaal gericht op deze sector, twijfelde ze geen moment.

Een goede dag, of juist helemaal niet

Ook na de eerste proeftuin is Annemieke als zorgreservist blijven werken in het Albert Schweitzer Ziekenhuis en op andere plekken in de regio. Als er crisis is, staat Annemieke er. Toch ziet ze het verschil met haar reguliere werk in de gehandicaptenzorg: “In een ziekenhuis verleen je tijdelijke zorg aan iemand. Het is bijna een soort reparatieklus, net zoals een auto die je naar de garage brengt. Je kijkt wat er aan de hand is, het wordt gefixt en je doet wat nazorg. Daarna is iemand heel blij dat zijn auto het weer doet en gaat weg.”

“In de gehandicaptenzorg is dat wezenlijk anders. Je bent echt onderdeel van iemands leven. Jij kunt de bepalende factor zijn of iemand een goede dag heeft, of juist niet. Randvoorwaarden zijn belangrijk, zeker, maar ik werk vooral vanuit beleving: een dag is succesvol als iedereen een prettige dag heeft gehad. Want daar gaat het uiteindelijk om in het leven. Dat je het fijn hebt, dat mensen je lief bejegenen en dat je je gelukkig voelt.”

Zuster of clown

Dat Annemieke in de zorg zou gaan werken, was eigenlijk geen bewuste keuze. Ze is groot geworden met zorgen. Haar tante Jen kreeg al op jonge leeftijd MS: “Als activiteit gingen we nagels lakken bij tante Jen. Ik ben zo op een hele natuurlijke manier betrokken geraakt bij de gehandicapten-wereld. Het was vroeger de normaalste zaak dat je tante Jen even naar de wc hielp. Ik herinner me nog dat ik altijd haar hand opende, die dan dicht zat door een spasme.”

“Op de lagere school was het altijd: ‘Ik word zuster of clown.’ En ik moet ook zeggen: ik heb op de theateracademie in Amsterdam gezeten en ben zuster geworden. Zo heb ik allebei de dingen gedaan,” vertelt Annemieke, “Op een geven moment ben ik ook weer uit de zorg gestapt om bij een turbo-revisiebureau te gaan werken. De hele wereld over gevlogen, wat veel minder romantisch is dan het klinkt. Het binnenhalen van grote orders werd langzaam maar zeker een kunstje. En uiteindelijk wil ik geraakt worden door mijn werk. Het geld boeit me helemaal niks,” vertelt Annemieke.

Familie blijft familie

En het werken in de gehandicaptenzorg raakt Annemieke op een goede manier. Ze legt uit: “Hier ben ik gelukkig. Ik kan genieten van een fantastische douchebeurt, dat een cliënt weer schoon en fris is. Of even lekker snoezelen en een lach op iemands gezicht. Of als we een woedeaanval kunnen ombuigen in een ontspannen moment. Dan denk ik: fijn dat ik deelgenoot mag zijn in jouw leven.”

Wat dat betreft ziet Annemieke de noodzaak voor meer zorgprofessionals die bijspringen in crisistijd. “De gehandicaptenzorg kent veel cliënten die al weinig sociaal leven hebben. Een bezoekje of een tripje met familie is voor veel cliënten niet vanzelfsprekend. Er is veel eenzaamheid. De familieleden die heel betrokken zijn, komen toch wel om dat stapje extra te doen. Laat voor de rest familie gewoon familie blijven. Juist voor die leuke dingen.” 

Niet altijd het toppunt van schattigheid

Het activiteitenpakket voor de gehandicaptenzorg is tot stand gekomen in nauw overleg met zorgreservisten en een aantal zorgorganisaties die zich richten op deze bijzondere doelgroep. Onder andere Syndion en de Zonnebloem  dachten mee over de ondersteuningsbehoefte van teams in de gehandicaptenzorg. Daarna hebben we de activiteiten in kaart gebracht die een zorgreservist kan uitvoeren bij inzet.

Annemieke hoopt dat haar collega-zorgreservisten hun blik durven te verruimen en ook in de gehandicaptenzorg aan de slag gaan in tijden van crisis. Samen met een aantal andere zorgreservisten staat ze klaar om zorgreservisten bij te staan. “Ik begrijp de twijfels wel van mensen die niet 1,2,3 in de gehandicaptenzorg durven werken. Wat je op televisie over deze doelgroep ziet, is echt het toppunt van schattigheid. In werkelijkheid zijn er natuurlijk ook mensen die niet zo leuk zijn, of helemaal geen standaard uiterlijk hebben. Die er eng uitzien, plat gezegd. Als je er net komt, merk je die afwijkingen. Maar hoe langer je er werkt, hoe meer  je de mensen zelf ziet.”

Zeggen wat je doet en doen wat je zegt

Ze heeft zelf ervaren dat je als zorgreservist nooit zomaar in het diepe wordt gegooid. “Je hebt een heel team om je heen; zij pakken de moeilijke en gecompliceerde dingen op. Ze willen dat de dagelijkse dingen gewoon doorgaan. Niet alleen de bad-bed-broodzorg, maar vooral dingen als samen boterhammen eten, nabijheid verlenen, samen dingen doen. Juist deze cliëntengroep heeft dat echt nodig. Jij als zorgreservist kan het verschil maken dat een dag rustig verloopt, of juist heel hectisch is. Boterhammen smeren, een liedje zingen als een cliënt verdrietig is, helpen met wassen en aankleden. Als het je op die manier lukt om wat rust terug te brengen op de groep, dan ben je goud waard.”

Haar belangrijkste advies voor zorgreservisten die (voor het eerst) in de gehandicaptenzorg aan de slag gaan: “Zeg wat je doet en doe wat je zegt. Blijf continu die vertaalslag maken. Zo geef je ze het gevoel dat ze controle hebben over wat er gebeurt. Willen ze iets niet, dan zeggen ze het wel.”

Annemieke voegt toe: “Ik hoop echt dat ik mensen kan enthousiasmeren hierin. Het is echt heel leuk. Ik heb meegekeken bij de activiteitenpakketten vanuit mijn expertise Het enige dat je nodig hebt is praktische ervaring in de zorg. De rest komt wel goed!”

Wil je meer lezen over het gehandicaptenzorgpakket? Dat doe je hier. Wil je als organisatie in de gehandicaptenzorg meer weten over de mogelijkheden van inzet van zorgreservisten in crisistijd? Neem contact met ons op via community@nationalezorgreserve.nl. We kijken graag samen hoe we jouw organisatie kunnen ondersteunen.