Met zo’n 90 locaties, 300 zorgteams en ruim 4200 medewerkers is Carintreggeland een grote speler op het gebied van wijkverpleging, verzorging en dagbesteding in de provincie Overijssel. In principe regelen de zorgteams zelf de benodigde zorgcapaciteit. Dat doen ze met een kern van vaste medewerkers, met daaromheen tijdelijke krachten en een flexibele schil waarmee kortdurende capaciteitstekorten worden opgevangen.

Bij langer durende tekorten –  openstaande vacatures, langdurig verzuim, zwangerschapsverlof – kunnen de teams een beroep doen op Careflex, het interne detacheringsbureau van Carintreggeland. Manager Careflex Rob Perik: “Careflex heeft een vaste kern van mensen op alle zorgniveaus die het leuk vinden om gedetacheerd te worden naar verschillende teams en verschillende locaties. Hun achtergronden verschillen: we hebben herintreders en starters, we hebben ook mensen die tijdelijk via Careflex werken en daarna op vacatures instromen.”

In goede tijden heeft Careflex de beschikking over zo’n 220 zorgmedewerkers die gedetacheerd kunnen worden naar de zorgteams. Door krapte op de arbeidsmarkt is dat aantal momenteel meer dan gehalveerd. Voeg daarbij de dubbele belasting door de covidpandemie – enerzijds meer zieke cliënten, anderzijds minder medewerkers omdat die zelf door covid worden geveld – en het is duidelijk dat Carintreggeland het afgelopen jaar met forse capaciteitsproblemen te maken kreeg.

Onorthodoxe maatregelen

Ook eigen stafmedewerkers met een verpleegkundige of verzorgende achtergrond zijn ingesprongen. Dat was niet helemaal nieuw. In het hoogseizoen deden ze dat soms ook, zodat zorgpersoneel met een gerust hart op vakantie kon gaan. De nood was tijdens de crisis zo hoog dat de inzet van eigen staf echt noodzakelijk was. Ook Rob zelf, ooit verpleegkundige niveau 5, heeft op locatie meegewerkt. “Omdat ik er al zo’n tijd uit ben, ben ik ingezet als verzorgende. ’s Ochtends werkte ik een paar uur in de wijk en ’s middags zat ik op kantoor. Het was fijn om de teams op die manier te kunnen helpen.

Inzet zorgreservisten

Ondanks al deze maatregelen kon Carintreggeland de diensten op een bepaald moment niet meer ingevuld krijgen. De koek was op, de detacheringspool bijna leeg en de zorg voor cliënten kwam in gevaar. Na een tip van de HR-manager van ZGT én van een collega-manager die met een zorgreservist is getrouwd, nam Rob onder het motto ‘niet geschoten, altijd mis’ contact op met de Nationale Zorgreserve om te onderzoeken wat zorgreservisten voor Carintreggeland zouden kunnen betekenen. Hij werd positief verrast.

In overleg met het team van de Nationale Zorgreserve en in samenspraak met de zorgteams werd in rap tempo een oproep geplaatst voor ondersteuning bij De Stoevelaar en De Wheehof in Goor. Dat leverde per ommegaande 9 zorgreservisten op die stonden te trappelen om als verzorgende te worden ingezet. Na het nodige administratieve voorwerk zijn ze bij de locaties aan de slag gegaan. Inmiddels klopten ook andere locaties bij Rob op de deur met alarmerende berichten over de bezetting, en werden ook daar zorgreservisten voor opgeroepen.

In totaal zijn tot nu toe 10 zorgreservisten aan het werk gegaan bij Carintreggeland. Rob, de zorgteams en de cliënten zijn zeer tevreden. Alle zorgreservisten zijn, ongeacht hun zorgverleden, ingezet op activiteitenpakket 2, en zijn ingeschaald als verzorgende. “Het was mooi om te zien dat een aantal van hen aanvankelijk twijfels had: ‘kan ik het nog wel?’ Later zeiden diezelfde zorgreservisten dat ze het werk zó weer hadden opgepakt. Zorgen verleer je niet.”

Lessen

Werken met zorgreservisten is nieuw in het Nederlandse zorglandschap, en ook nieuw voor Carintreggeland. Er zijn zeker lessen te leren. Rob Perik: “Zorgreservisten meldden zich aan om in te springen en hadden bij wijze van spreken hun jas al aan. Maar voordat ze aan het werk konden, moesten aan onze kant nog allerlei administratieve zaken geregeld worden: hun diploma’s, VOG, ID, contract, accounts regelen et cetera. Het zou goed zijn als dat op een andere manier vorm zou kunnen krijgen. De inzet wordt daarmee versneld.”

Wat dat betreft is er ook op het gebied van verwachtingsmanagement een les geleerd. We hebben geleerd dat de inzet van zorgreservisten ons vooral helpt om de crisis weer beheersbaar te krijgen en te voorkómen dat we in code zwart terecht komen. Als het echt code zwart wordt, dan zetten we daar eerst onze eigen (staf)medewerkers in. Zij kennen de organisatie en zijn direct inzetbaar. Zorgreservisten kunnen daaraan ondersteunend zijn.”

Een andere les die Rob meeneemt: het is efficiënter om te werken met zorgreservisten die zich voor wat langere tijd – minimaal een paar weken - aan de hulpvraag in crisistijd willen verbinden. Zo leren ze de weg in de organisatie beter kennen, worden ze goed ingewerkt en raken ze vertrouwd met de collega’s en bewoners. In het verlengde daarvan heeft Carintreggeland daar zelf ook een stap in gezet. In eerste instantie kregen zorgreservisten een oproepcontract voor 3 maanden, dat is nu verlengd tot het einde van het jaar. De nood is af en toe nog steeds (te) hoog, zorgreservisten zijn dan meer dan welkom.

Careflex of Nationale Zorgreserve?

Het is denkbaar dat Carintreggeland de zorgreservisten die zich aanmelden, naar zich toe zou halen en daarmee zelf extra capaciteit in huis krijgt. Volgens Rob is dat geen goed idee. “Enerzijds zijn zorgreservisten geen ‘gewone’ zorgprofessionals. Ze gaan niet zelfstandig met complexe zorgvragen aan de slag, maar ondersteunen onze eigen zorgprofessionals. Anderzijds kijk ik ook naar het belang van de totale zorg in de regio. Ook andere zorgorganisaties moeten een beroep kunnen blijven doen op de capaciteit die via de Nationale Zorgreserve beschikbaar is.”

Toch zijn er een paar zorgreservisten die definitief de overstap hebben gemaakt van de Nationale Zorgreserve naar Carintreggeland. “Deze mensen woonden bij wijze van spreken om de hoek, en voor hen was het inspringen als zorgreservist een mooie manier om te onderzoeken of ze de zorg weer in wilden. We hebben dat netjes afgehecht met de NZR: het moet geen landjepik worden.”

Rob is een warm voorstander van goede samenwerking in de zorg, zoals het gezamenlijk runnen van de covid-afdeling of het gezamenlijk verlenen van nachtzorg. “We moeten het hier in de regio hebben van samenwerking om de zorg beter voor elkaar te krijgen. Het zorglandschap is op sommige vlakken veel te versnipperd.”

Die samenwerking in de zorg ziet hij ook richting de Nationale Zorgreserve, bijvoorbeeld op het gebied van opleidingen. “Ik vind het onze taak als zorgorganisatie om een rol te pakken in het bekwaam houden van zorgreservisten, bijvoorbeeld door buiten de crisis meeloopdagen te organiseren. Daar hebben we allemaal profijt van.”

Rob Perik is graag bereid zijn ervaringen met zorgreservisten en de Nationale Zorgreserve met je te delen. Als je meer wilt weten, brengen we je via community@nationalezorgreserve.nl met hem in contact.

Wil je weten wat zorgreservisten voor jouw organisatie kunnen betekenen? Neem dan contact met ons op via www.nationalezorgreserve.nl.